Op zoek naar de bever

Geschreven door Pim Schuitema

In de buurt van Wessem in Limburg ligt een plas in de vorm van een klaver waar rondom de plas vriendelijke Galloway koeien grazen.

 

Het is een heerlijk rustig gebied waar weinig mensen komen, en waar veel dieren te vinden zijn, zoals knaagdieren, vogels en insecten.

Deze plek stond hoog op mijn lijstje om eens te bezoeken, vanwege de bevers die daar leven.
Ik was op terugreis vanuit Limburg naar Nieuwegein en besloot onderweg anderhalf uur bij deze plas te gaan speuren.
Yes! We kunnen weer op pad!

Ik had van tevoren al wat voorverkenning gedaan op Waarneming.nl. Je kunt daar zoeken op regio en diersoort.
Ik wist al dat hier bevers leven en hoe de burchten er ongeveer uitzien. Tijd voor een veldonderzoek.

“Zelf ontdekken is leuker”

Eenmaal aan het rondlopen bij de plas ontdekte ik een bijburcht van de bevers.

Mijn gevoel zei dat hier geen bevers inzitten. Wie weet zitten ze er wel maar alle takken zagen er verouderd uit alsof er geen onderhoud aan de burcht word gepleegd. Er groeide op verschillende plekken groen door de burcht naar buiten.

Ik weet nog niet precies hoe dat bij bevers werkt, maar dassen gebruiken een bijburcht om in te kunnen schuilen bijv. in geval van gevaar, om dicht bij eten te wonen (als er bijvoorbeeld ineens mais in het veld staan). Of als een vrouwtje in sommige gevallen meer rust zoekt en haar jongen niet in de hoofdburcht ter wereld wilt brengen. Misschien doen bevers dat ook?

Wie weet is deze bijburcht bewoond maar ik zou zeggen dat dit op moment van aantreffen een verlaten bijburcht was

Ik vervolgde mijn wandeling en ontdekte deze mega geknaagde boom met daarnaast een mega hoofd burcht!.

Wat ik graag uit wil lichten bij deze foto`s is dat de burcht naast takken ook is opgebouwd uit stenen. (zie foto hieronder) Stenen worden in veel beverboeken niet genoemd als gebruikt bouwmateriaal terwijl deze soms zeker wel gebruikt worden.

Hoe zachtjes ik ook probeerde te doen, op een gegeven moment hoorde ik een flinke plons en beweging vanuit de burcht. In deze burcht zaten duidelijk meerdere bevers! Tot mijn grote verbazing lagen de takken op sommige plekken zo ver uit elkaar dat ik de bevers ín de burcht kon zien zitten. Wauw.
De bevers zaten doodstil – mogelijk omdat ze zich veilig voelen in hun burcht, maar misschien ook om onopgemerkt te blijven. Ik ben weggegaan, want ik wilde de dieren niet verstoren.

Rondom de plas ligt toch nog best wat plastic afval. Ook zie je in struiken en op verhogingen dikke stapels riet en takken liggen. Mogelijk is dat allemaal afkomstig van de vele regenval in het voorjaar. Het lijkt erop dat de Maas, die langs de plas stroomt, het gebied toen volledig heeft laten overstromen.

Er zijn ook meerdere interessante sporen te vinden.

Sporen van een klein knaagdier.

Als ik in m`n sporen boek kijk dan verwacht ik dat bovenstaand de sporen van een bruine rat zijn.

Bovenstaande sporen zijn (voor mij) duidelijk van een bever, je ziet in het rood een klein voorpootje met een grote achterpoot. De grote achterpoten hebben zwemvliezen, deze zie je niet terug in dit spoor helaas. Je ziet dat het spoor is uitgesmeerd door de beverstaart die achter de bever aan komt (oranje).

Een flink stuk verderop van de hoofdburcht staat een stuk bos onderwater, Hier zijn alle bomen aan de onderkant aangeknaagd. Het bijzondere is dat er een soort kanaaltje van het bos naar het meer loopt. Ik was er niet bij toen het ontstond maar het lijkt op een door bevers uitgegraven kanaaltje. Al zie je bij door bevers uitgegraven kanaaltjes vaak wel de modder aan de zijkanten opgehoopt langs het water liggen, dat zie je hier niet.

Vervolgens ben ik verder gelopen en ontdekt ik deze gigantische boom waar aan geknaagd wordt.

Ik zal in dit blog niet heel ver uitwijken over waarom bevers aan bomen knagen maar in dit geval wel even een aantal punten noemen. Een bever haalt zijn voeding uit de buitenste laag van de boom (de schors). Redenen waarom een bever door zal gaan en de boom uiteindelijk om zal knagen zijn:

1. Om materiaal te verzamelen voor zijn burcht. Daar zal de bever deze grote stam niet voor gaan gebruiken.

2. Zodat de boom omvalt en alle lekkere verse twijgjes binnen knaagbereik komen. Waarop kies je dan niet een dunnere boom?

3. Om zijn tanden op lengte te houden door ze te laten slijten tijdens het knagen. Bevers hebben tanden die continu groeien.
   

   Ik verwacht dat punt 3 de meest voor de hand liggende reden is. Vlakbij deze boom vond ik de volgende (3e) burcht. dit was weer een bijburcht. Deze noem ik bijburcht omdat hij niet zo groot is vergeleken met de hoofdburcht die in de buurt ligt.

“weer raak”

Ook in deze burcht was het weer raak! Tussen de takken was een gat waardoor je in de duisternis een bever kon zien zitten. Je moet je niet voorstellen dat je de complete bever ziet. Je ziet alleen een paar centimeter bruine vacht.🦫

Ik ben de plas niet helemaal rondgelopen dus er is vast nog veel meer te ontdekken.

Een stuk onder de betreffende plas ligt de huyskensplas, daar ben ik nog wel even naartoe gelopen. Ook hier ligt een flinke bever Burcht.

In principe als de mogelijkheid er is dan graaft de bever altijd een hol in een steile helling, als de ingang onder water kan dan ligt deze onderwater (het liefst maakt de bever meerdere ingangen onderwater), als de ingang niet onderwater kan dan ligt deze boven water.

In het geval van een hol onderwater moet er een gat naar boven worden gegraven voor de aanvoer van frisse lucht.
Op het moment dat het hol van boven instort of wijder word dan komen de takken in het spel. Dat zie je hieronder op de foto.

Het gevaar van holen is altijd dat er een mens, koe of autoweg in kan verzakken.

Op het moment dat een helling niet steil/hoog genoeg is om er een hol in te maken dan kiest de bever ervoor om de burcht compleet uit takken op te bouwen zoals bij de eerdere burchten in dit blog.

In dit geval gaat het om een holenburcht die is ingestort met daar aan vast een takkenburcht zoals je ziet op de foto`s.

Interessant is dat je een omgeknaagde boom op de burcht ziet staan.
Vaak zie ik dat bevers de bomen direct op of tegen de de burcht laten staan.

Wil je meer weten over bevers? bekijk dan deze pdf folder (link) “Bevers in uw buurt” van de zoogdiervereniging of bekijk mijn blog “Waarom bevers dammen bouwen”.

Bedankt voor het lezen 👍tot de volgende