Wandeling door waterberging en -doorvoer Willeskop
Welkom in dit blog. We gaan op pad in waterberging en -doorvoer Willeskop. (Link naar google maps)
Dit gebied is op 17 juli 2025 officieel geopend en wordt beheerd door Staatsbosbeheer en het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR).
We gaan kijken wat dit gebied te bieden heeft, én of hier otters en bevers leven.
Hieronder heb ik de wandelroute in rood aangegeven. De volgorde van het blog loopt gelijk aan het volgen van de route.
Top view van het gebied
Het pad is hobbelig en kan, zeker na regen, erg modderig zijn. Trek stevige wandelschoenen of laarzen aan om goed voorbereid op pad te gaan.
Wat maakt dit gebied bijzonder?
Het is een waterbergings- en doorvoergebied. Het gebied is zo ingericht dat water uit de Lopikerwaard tijdelijk kan worden opgeslagen en vervolgens gedoseerd naar de Lek wordt afgevoerd. Hierdoor zijn inwoners en bedrijven in de regio beter beschermd tegen wateroverlast. Bij hevige regenval kan het natuurgebied van Staatsbosbeheer ongeveer 200.000 kubieke meter water tijdelijk bergen.
De parkeerplaats
Bij aankomst op deze parkeerplaats zie je een groot informatiebord.
De ontwikkelaars hebben een mooi resultaat neergezet: het gebied is zo ingericht dat je er leuk kunt recreëren zonder de natuur te verstoren. 👍
De parkeerplaats biedt ruim voldoende parkeergelegenheid.
Zwanenmossels
Direct naast de parkeerplaats ligt op deze plek een sloot.
Het viel me op dat er overal schelpen van zwanenmossels in het water en op de oever lagen.
Een levende mossel ligt deels ingegraven in de bodem, vaak voor ongeveer 70% van zijn lichaam. Het is fascinerend om zoetwatermossels aan te treffen, want deze dieren filteren tientallen liters water per dag, waardoor ze bijdragen aan schoon water.
Interessant weetje: mossels hebben geen seks. Mannetjes laten sperma los in het water, en vrouwtjes nemen het op tijdens het filteren van water om hun eieren te bevruchten.
Verdeelwerk Steenenburg
Als je vanaf de parkeerplaats het gebied in loopt, dan loop je over een prachtig water genaamd Korenmolenvliet.
De Korenmolenvliet komt uit op het verdeelwerk Steenenburg. Hier kan het water het waterbergingsgebied in of uit worden gelaten.
Korenmolenvliet
Schoepenrad
Naast het verdeelwerk staat het schoepenrad.
Een schoepenrad is een wiel met schoepen (platen of bladen) aan de buitenrand, dat wordt aangedreven door bijvoorbeeld stromend water. Dit is geen werkend schoepenrad; het is een informatief object, een verwijzing naar de al eeuwenoude waterbeheersing.
Schoepenrad
Op de bladen van het schoepenrad zijn informatieborden bevestigd, die je hieronder ziet. (Aanklikken om te vergroten).
Berging van water
We weten nu dat in dit natuurgebied 200.000 kubieke meter water kan worden opgeslagen. Daar is, zoals je ziet, flink wat ruimte voor beschikbaar.
waterberging Willeskop
Schelpen eilanden
Het viel me op dat de eilanden een vreemde structuur hebben. Ze lijken te bestaan uit grijze stenen en witte schelpen.
Op het informatiebord bij het schoepenrad staat dat het schelpeneilanden zijn.
Mogelijk is dit zo aangelegd omdat visdieven (vogels) graag op schelpeneilanden broeden.
Informatie bord met rechtsonderin een foto van een schepeneiland in aanleg.
Lepelaars
Vele vogels maken gebruik van dit gebied
De lage oevers, ondiepe waterdelen, eilanden en open velden maken het gebied uitstekend geschikt voor vele vogelsoorten.
Op de achtergrond zie je een grote groep witte vogels: lepelaars. Hun brede, lepelvormige snavel gebruiken ze om voedsel uit ondiepe waterdelen te scheppen, zoals kleine vissen, kreeftjes en insectenlarven.
Lepelaars
Om deze lepelaars te fotograferen hoef je geen statief mee te nemen. Je legt gewoon je tas vlak op de grond met daarop je camera.
Zo ligt je camera stil en kun je precies over het gras en vlak over het water fotograferen. De lepelaars vind je hier.
Het pad is aan beide kanten grotendeels begroeid met bomen en struiken. Dit maakt het aangenaam om hier te wandelen bij warme temperaturen, omdat de bomen schaduw bieden en de open weilanden voor verkoelende wind zorgen.
Prooiresten
Op het pad vind je resten van rivierkreeften. Meestal wordt het zachte deel opgegeten door vogels of andere dieren, terwijl de harde schaal en scharen intact op de grond achterblijven.
Op de paden vind je ook braakballen. Op de gehele route vond ik er vier. Je ziet de onverteerbare resten van vacht, veren en botten. Zo’n braakbal kan door de vogel al vliegend via de snavel worden uitgebraakt. 🤮
Onderstaande braakbal heb ik met een stokje uit elkaar gehaald. In de braakbal zie je haar (grijs), schild van rivierkreeft (rood) en delen van een grote kever (oranje).
Braakbal met haar en stukjes kever en rivierkreeft.
Hieronder zie je braakballen die vooral lijken te bestaan uit vacht, veren en botjes.
De gaatjes boom
Op deze plek kom je een dode boom tegen. Deze boom zit vol met houtworm gaatjes. Ik heb de boom (in naam der wetenschap) geprobeerd om te duwen maar zelfs met al die gaatjes stond de dode boom nog stevig overeind.
Uitkijkpunt over het water
Op deze plek kom je een uitzichtpunt op het water tegen. Hier kun je mooi van het uitzicht over het water genieten.
uitzichtpunt op het water
Omdat ik op zoek was naar ottersporen, keek ik als eerst op het land onder de houten vlonder.
Otters willen hier nog wel eens uit het water komen en een geurmarkering achterlaten. Ik vond geen sporen.
Rusten op een bankje
Logo op een bankje
Langs de route staan bankjes. Op een van de bankjes staat een mooi logo van de Provincie Utrecht. De meeste bankjes bevinden zich in de omgeving van de parkeerplaats, wat minder handig is voor mensen die onderweg willen uitrusten.
Als je stil zit, kun je je focussen op kleine details: schaatsenrijders glijden over het water en een klein groen diertje nam zelfs plaats op mijn tas.
Klompenpad met trekpond
Blij verrast was ik toen ik een trekpontje tegenkwam!
Op de achtergrond van de foto’s zie je intensieve landbouwgrond. Hier groeit nu alleen gras.
Het informatiebord met de grutto (weidevogel) geeft aan dat het klompenpad van 15 maart tot 1 juli is gesloten vanwege het broedseizoen.
Wat is biologisch?
Als we bij het pondje oversteken en het weiland bekijken, zien we dat er koemest (drijfmest) over het weiland is uitgereden. De mest ligt in lange strepen tussen het gras.
Mest geinjecteerd in/op het weiland achter het trekvlot
Informatie bord van boerderij Klever.
Aan de overkant van het water bij het trekvlot staat een informatiebord. Hierop staat vermeld dat het weiland biologisch wordt onderhouden door de familie Klever. De familie werkt aan agrarisch natuurbeheer, bijvoorbeeld door het later maaien van gras en slootkanten zodat weidevogels en eenden kunnen broeden. Bijen, hommels en vlinders bezoeken de bloemen; boer en natuur gaan prima samen!
Uhm… hoe werkt dat? Ik zie een kaal weiland zonder bloemen, waarin drijfmest is geïnjecteerd. Terwijl de mest nog niet de kans heeft gehad om in de grond te trekken, wordt het weiland alweer gemaaid door de boer.
Aan de andere kant van de sloot zie ik een natuurgebied waar wel kruiden, bloemen en vlinders te zien zijn. Staat de natuur waar het bord over spreekt ergens anders ter compensatie? Hoe goed is biologisch nou eigenlijk voor de natuur? Ik stelde deze vragen aan Biologisch Keurmerk Nederland, maar kreeg geen reactie. Vreemd.
De weilanden staan met elkaar in verbinding met loopplanken voor wilde dieren. Deze loopplankjes heb ik zoveel mogelijk gecontroleerd op diersporen van bijvoorbeeld otter of muskusrat. Ik vond geen sporen.
Loopplank van weiland naar weiland
De uitkijktoren
Uitkijktoren
Op deze plek staat een uitkijktoren. Vanuit de toren heb je uitzicht over het natuurgebied en de aangrenzende weilanden.
Het valt op dat delen van het natuurgebied gemaaid zijn. Ik vraag me af waarom hier niet gewoon van alles mag groeien.
Bij de uitkijktoren vind je dit bord over vogels.
Informatie bord over vogels
De meerkoet
Uit hout uitgesneden vogel. Ik denk een meerkoet.
Deze uit hout gesneden vogel lijkt op een meerkoet.
Meerkoeten komen ook in het natuurgebied voor en zijn vaak in groepen te zien, vooral rond oktober.
Meerkoeten slaan met hun vleugels om boven het water te blijven, ze rennen dan over het water.
Terug naar het oerbos
We komen aan bij deze kijker en gaan terug in de tijd, naar toen dit gebied nog oerbos was met grote eikenbomen.
De kijker geeft een beeld van hoe het gebied er vroeger uitzag.
Informatie bord over terug in de tijd. Oerbos en moeras.
In het gebied steken op sommige plekken zwarte stukken hout boven de grond. Waarschijnlijk zijn dit geen oude eiken uit een oerbos, maar de gedachte eraan maakt het wel interessant om over na te denken.
We vervolgen onze route
Langs de gehele route kom je in eind september verschillende paddenstoelen en zwammen tegen.
Ook zie je dit soort boomstronken. Ik hoopte dat dit het werk van een bever 🦫 was, maar het zijn duidelijk recht afgezaagde stammen, wat wijst op menselijk ingrijpen.
Brug
Ruimte en dieren
In de buurt van deze brug kan je goed zien welke dieren van de weilanden gebruik maken. Je ziet koeien en vogels zoals meerkoeten, ganzen, zwanen grazen en rusten. Er zijn ook vogels die de weilanden nodig hebben om te jagen. Snachts zullen hier uilen jagen. Overdags zie je andere roofvogels.
Meerkoeten en ganzen rusten en grazen op het weiland
Koeien grazen op het weiland
Uitzicht over het natuurgebied vanaf de route
Jacht boven de velden
Torenvalk boven de velden
Wat torenvalken typerend maakt, is het bidden: ze hangen stil in de lucht met snel klapperende vleugels terwijl ze speuren naar prooi.
Biddende torenvalk boven de velden
Torenvalken jagen voornamelijk op kleine zoogdieren (vooral veldmuizen), maar ook op insecten, kleine vogels en reptielen. Alles wat de vogel niet kan verteren, wordt uitgespuugd als een braakbal. Hierin vind je muizenharen, veren van zangvogels en insectenresten.
Windwatermolen
Op deze plek kom je langs een windwatermolen die met behulp van windenergie water uit de omliggende sloten het natuurgebied in pompt.
Windwatermolen
De sloot waar de windwatermolen het water uit pompt is smal en rijk begroeid met waterplanten.
Uitzicht over het natuurgebied vanaf de route
Deze ondiepe sloten vol met waterplanten zijn ideale plekken voor vissen om te paaien en op te groeien.
Uitzicht over het natuurgebied vanaf de route
Ik hoop dat dit blog je inspireert om het natuurgebied te bezoeken en dat je door dit blog misschien dingen ziet die je anders niet waren opgevallen 😉 Veel natuurplezier!
Bedankt voor het lezen en tot de volgende! 👍
